Παιχνίδι… και η ζωή κυλάει… (από την ανέκδοτη αυτοβιογραφία μου…)

Τα Γιάννινα την δεκαετία στο πρώτο ήμισυ του ’50

Όλα τα παιδιά, οι μικροί μαθητές, γυρνούσαμε “μπαφιασμένα” από το σχολείο, μελετούσαμε άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο ή και καθόλου, και ύστερα πέφταμε αχόρταγα στο παιγνίδι. Τα μεγαλύτερα παιδιά περιφρονούσαν τα μικρότερα, “τα πιτσιρίκια”, με ελάχιστες εξαιρέσεις.

Τα παιχνίδια μας, για μεγαλύτερα παιδιά, γεμάτα φαντασία και δημιουργικότητα, αρχινούσαν από το κρυφτό, τα σκλαβάκια, τον Κρυφτοντενεκέ, τη Σκλέτζα, τη Στεφάνη, το Ρίξιμο της Μπίλιας, τη Μέλισσα και κατέληγαν στο Σπασμένο Τηλέφωνο, στην Κολοκυθιά ή στην Τριώδα.  Το Κουτσό και το Σχοινάκι, συνηθισμένα και αγαπητά, έδιναν και έπαιρναν παντού, στο σχολείο και στη γειτονιά, ανεξαιρέτως. Κάποια από τα μεγαλύτερα αγόρια της γειτονιάς, έφτιαχναν πατίνια με ρουλεμάνια -άγνωστο που τα εύρισκαν. Τα παιδιά έλεγαν πολλά και διάφορα σχετικά με τα πατίνια, αλλά καθώς ήταν μάλλον “αγορίστικες” δουλειές, δεν τα θυμάμαι πλέον.

Για τα νήπια αυτής της εποχής –όπως ήταν η ξαδερφούλα μου η Καίτη και ο αδερφούλης μου Άκης -τριών και δύο χρονών αντίστοιχα-, υπήρχαν στη φτωχή αγορά της πόλης μας, κάποια ξύλινα παιχνιδάκια, για να χαρούν.  Κι αυτά ακόμη ήταν πολυτέλεια, καθώς ήταν λιγοστά στην αγορά. Συνήθως αποτελούνταν από ξύλινες ροδίτσες που με την κίνησή τους, έκαναν για παράδειγμα μία μικρή ξύλινη πεταλούδα, εφαρμοσμένη κατάλληλα απάνω τους, να ανοίγει και να κλείνει τα φτερά της. Υπήρχαν αλογάκια -φτιαγμένα από χαρτί καλουπιασμένο- καλοβαμμένα, καθώς και διάφορα άλλα που τα αγόραζαν οι γονείς μας κυρίως στα μικρά πανηγύρια που στήνονταν στον Άη-Γιάννη του ομώνυμου προαστίου, στον Άϊ-Νικόλαο των Κοπάνων, στην Περίβλεπτο, στην Αγία Παρασκευή και αλλού, προς τιμήν των ομωνύμων Αγίων της Εκκλησίας. Τα τελευταία παρουσίαζαν ενδιαφέρον. Ήταν χάρτινοι ανεμόμυλοι ή καταπληκτικές κεραμικές μικρογραφίες πουλιών, που κελαϊδούσαν χαρακτηριστικά, κελαριστά[1] θα μπορούσε να πει κανείς, με την βοήθεια του νερού και μιας μπίλιας. Ήταν και  άλλα μικρούλικα κεραμικά αγγεία, που αληθινά λυπάμαι που δεν κατάφερα να διασώσω, έστω και ένα για δείγμα, από τα πολλά που αγόραζαν για χάρη μας οι γονείς μας. Αυτά τα χαριτωμένα μικροκατασκευάσματα, τα ακατανίκητα και ελκυστικά, τα τοποθετούσαν μικροπωλητές πάνω σε μεγάλα μακρόστενα τραπέζια, έξω από τα προαύλια των ναών που γιόρταζαν και τα πουλούσαν για ελάχιστα χρήματα. Δίπλα σε αυτά ήταν όλες εκείνες οι θαυμάσιες λιχουδιές: τα κοκκοράκια από διάφανη κόκκινη, πορτοκαλένια ή πράσινη καραμέλα ή το ζαχαρωμένο, πάνω σε ξυλάκι, μήλο, σε καραμέλα παρόμοια με τα κοκκοράκια,  ο μαλακός, καστανός χαλβάς με τα καρύδια, παστέλια, μαντολάτα, μυρωδάτες από την κανέλλα καρυδόπιτες και άλλα.  Όλα τα «καλούδια» που μπορεί να φανταστεί κανείς και στα οποία οφείλω σήμερα, τα γεμίσματα των τραπεζιτών της οδοντοστοιχίας μου.

****

Υποσημειώσεις

[1] Αυτό πετυχαινόταν, όταν φυσούσε κανείς  στο λαιμό-πίπα, χάριν μιας μπιλίτσας μέσα σ’ αυτόν και του νερού στο στομάχι τους.